معیاری برای سنجش کیفیت بنزین
معیاری برای سنجش کیفیت بنزین
اخیراً قیمت انواع سوخت های فسیلی در ایالات متحده کاهش پیدا کرده اما هنوز هم برخی خریداران در جستجوی ارزان ترین سوخت هستند و این در حالی است که اینگونه سوخت ها می توانند باعث آسیب دیدگی پیشرانه خودروها شوند!
امروزه تعداد خودروهای مجهز به تکنولوژی تزریق مستقیم سوخت کم نیست، چون مزایای زیست محیطی زیادی داشته و انژکتورهای چند منفذه آنها از دقت بالایی برخوردار هستند، لذا استفاده از سوخت های ارزان قیمت ممکن است با برجای گذاشتن رسوباتی، باعث کاهش راندمان کاری انژکتور ها گردد.
بنا به اظهار یکی از مهندسین مشاور شرکت نفتی «شورون» آقای «هورن» چنین رسوباتی از ترکیبات مختلف تشکیل می شود. در میان آنها، اولفین ها و دی اولفین ها ، با باندهای شیمیایی دوتایی شکسته شده و تشکیل رسوبات چسبنده را می دهند که می تواند باعث تغییر جریان عبور هوا در اطراف سوپاپ های ورودی و یا جریان سوخت از انژکتور ها گردد.
آقای «جیم ماسیاس» مدیر تکنولوژی سوخت در کمپانی «شل» نیز اضافه می کند که چنین رسوبات کربنی، مشتق شده از یکی از ۳۰۰ ترکیب به کار رفته در بنزین بوده که روی سطوح داغ با یکدیگر ترکیب شده و اصطلاحاً پلیمریزه می شوند. بنابراین، نظر به اینکه فقط یک مؤلفه وجود ندارد، جلوگیری از ایجاد و یا برطرف کردن آن فرآیندی پیچیده خواهد بود.
اگر به زمانی که مقررات کنترل آلایندگی تدوین و به مرحله اجرا گذاشته شد، یعنی سال های دهه ۱۹۹۰ برگردیم، مشاهده می کنیم که رسوبات ناشی از ناخالصی های موجود در بنزین ، شروع به ایجاد مشکلاتی برای خودروسازان کرد، به نحوی که آنها وادار شدند عملکرد پیشرانه های خودروهای خود را برای طی مسافتی معادل ۱۶۰ هزار کیلومتر، گارانتی کنند.
بنابراین، سازمان حفاظت زیست ایالات متحده (EPA) در سال ۱۹۹۵ با استفاده از حداقل افزودنی ها به منظور حفظ کارآیی سوخت موافقت کرد، اما این استاندارد تدوین شده کمتر از میزانی بود که خودروسازان پیشنهاد داده بودند، لذا بسیاری از آنها اقدام به کاهش قابلیت شویندگی و پاک کنندگی سوخت های خود کردند و بدین ترتیب، شرایط برای مواجهه با استاندارد جدید Tier ll که در سال ۲۰۰۴ اجباری گردید، دشوارتر شد.
گروهی از خودرو سازان شامل آئودی، ب ام و ، جنرال موتورز، مرسدس بنز، تویوتا و فولکس واگن، پس از لابی و اعمال نفوذ ناموفق در خصوص استانداردهای بالاتر، اقدام به انجام مشاوره با تأمین کنندگان سوخت کرده تا استاندارد بالاتری را به صورت داوطلبانه ایجاد کنند و نام آن را بنزین Top Tier Detergent گذاشتند.
Top Tier استانداردی در زمینه کارآیی بوده که طی آن، بر اساس روش های آزمایشی تدوین شده، حداقل های قابل قبول در خصوص رسوبات در سوپاپ ورودی، محفظه احتراق و انژکتورهای سوخت رسان، مشخص می شود. بنابراین، استاندارد تمامی بنزین هایی که با گریدها (درجه های) مختلف عرضه می شوند، می بایست شرایط لازم را احراز کنند. هزینه انجام آزمایش ها بر عهده تولید کنندگان مواد افزودنی به بنزین بوده و تأمین کنندگان سوخت نیز می بایست سهم مشارکت خود را به صورت سالانه پرداخت نمایند. انجام آزمایش ها، به وسیله آزمایشگاه های ثالث صورت می گیرد.
در اینجا این سوال پیش می آید که چگونه سوخت های Top Tier توسط شرکت های عظیم نفتی مانند شل، تگزاکو، تکرون و یا بی پی تولید می شوند؟ در پاسخ باید گفت، هریک از این شرکت ها، از فرمول شیمی آلی کاملاً سری بهره می برند و فقط شرکت شورون اعتراف کرده، در ساخت این سوخت ها، از پلی اتر آمین استفاده به عمل می آورد که البته کمکی به درک موضوع نخواهد کرد!
اما آنچه مهم است اینکه در این سوخت، مولکول ها دارای غشایی بوده که مواد پاک کننده را به صورت محلول در آن نگهداری کرده تا بدین تربیت، نیتروژن سوخت را از بین ببرند. هنگامی که ازت یا نیتروژن به میزان کافی به رسوبات می چسبند، از آن جدا می شوند و دیگر به حالت سابق بر نمی گردند. سپس ذرات نیتروژن می توانند به سطوح پاک چسبنده و از تشکیل رسوبات جدید پیشگیری به عمل آورند.
البته چالشی که در این زمینه وجود دارد این بوده که انژکتورها باید بتوانند کارآیی خود را در دمای ۴ هزار درجه فارنهایت (۲۲۰۵ درجه سانتی گراد) و یا حتی بیشتر، حفظ کنند. دو کمپانی «شورون» و «شل» ادعا می کنند که با استفاده از چند باک از بنزین های تولیدی آنها، خریداران می توانند تمامی رسوبات باقی مانده از مصرف سوخت های دیگر در قسمت های مختلف پیشرانه را از بین ببرند.
در خصوص مواد و محصولاتی که در بازار وجود داشته و روی آنها قید شده که قابلیت پاک کنندگی کاربراتور و سیستم سوخت رسانی را دارند، باید گفت که چنین موادی دارای افزودنی های زیاد بوده و بعضی از ترکیبات آنها می توانند با میل لنگ تماس پیدا کنند، در حالی که هنوز تأثیرات آن روی این قطعه حیاتی، کاملاً شناخته شده نیست! بنابراین اگر به سلامت فنی پیشرانه اتومبیل خود علاقه مند هستید، استفاده از سوخت های نامناسب و به خصوص بنزین های ناشناخته را کاملاً به دست فراموشی بسپارید، ولو اینکه ارزان قیمت باشند.
